Arabuluculuk
Tarafların uyuşmazlığının tarafsız bir üçüncü kişi yardımı ile mahkeme yönlendirmesiyle ya da gitmeden çözmelerinde kullanabilecekleri yöntemdir.
Arabuluculuk
Arabulucu, hukuki uyuşmazlıklarda tarafları bir araya getiren ve sistematik teknikler kullanarak görüşme yapmaya ve aralarındaki uyuşmazlığı iradeleriyle çözmeye teşvik eden, yönlendiren, çözüm üretemediklerinde çözüm önerisi getiren kişiye arabulucu denir.
Ülkemizde bazı iş uyuşmazlıkları ve bazı ticari uyuşmazlıkları çözmek üzere dava şartı olan arabuluculuk uygulaması getirilmiştir. Yani bu hususlarda dava açmak isteyen davacı öncelikle arabulucuya başvurmak zorundadır. Bu sebeple de arabuluculuk uygulamaları hukuk sistemimizi önemli şekilde etkileyen alternatif çözüm sağlayan bir sistem haline gelmiştir. Arabuluculuk ise, tarafların mahkeme önüne çıkmadan, devletin görevlendirmiş olduğu resmi bir arabulucu hakemliğinde, vekilleriyle beraber uzlaştığı alternatif bir hukuki çözüm yoludur. Arabulucu bu süreçte karar veren kişi değildir. Taraflar uyuşmazlığı kendi aralarında uzlaşarak çözerler. Arabulucu adeta bir moderatörlük görevi üstlenmektedir. Tarafların tartışmalarını ve çözüm bulmalarını sağlamaktadır.
Uyuşmazlık Arabuluculuk ile Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?
Bilindiği gibi yargısal çözüm yolları uzun zaman almakta ve kişileri strese sokmaktadır. Oysa arabuluculukta birkaç toplantı sonunda tarafların istekleri doğrultusunda uzlaşma ve çözüm sağlanmaktadır. Bunun yanında yargısal çözüm arabuluculuğa göre daha pahalıdır. Davacının, davasını açarken mahkemeye yatırmak zorunda olduğu harç ve masraflar bulunmaktadır. Dava yolu alenidir. Oysa arabuluculuk taraflar ve vekilleri dışında hiç kimsenin toplantıya katılamadığı, gizliliğin esas olduğu güvenilir bir çözüm yoludur. Arabuluculuk, yargısal çözüme göre daha esnek, tarafları esas alan bir çözüm yoludur. Taraflar dava açılmadan önce veya dava sırasında arabulucuya başvurmaya karar verebilirler. Nitekim hakim de dava sırasında tarafları arabulucuya yönlendirebilmektedir. Davanın durduğu bu sırada zamanaşımı ve hak düşürücü süreler işlememektedir.
Arabuluculuk Ücretli Mi?
Arabuluculuk hizmetleri anlaşmaya bağlı olarak ücrete tabidir. Bu ücret, konusu para olan uyuşmazlıklarda anlaşılan bedele göre değişmektedir. Asgari ücret tarifesi Adalet Bakanlığı’nın resmi sitesinde yayınlanmaktadır. Ancak tarafların anlaşamadığı ihtimalde hiçbir ücret ödenmez. Arabuluculuk sonunda varılan anlaşma bağlayıcıdır. Eğer taraflardan birisi anlaşmaya uymazsa anlaşma tutanağı hakkında görevli ve yetkili mahkemeden icra edilebilirlik şerhi alınarak, anlaşma tutanağı icraya konulabilmektedir. Bu şekilde de anlaşmanın yerine getirilmesi sağlanmaktadır. Anlaşma halinde yeniden aynı konu hakkında mahkemeye başvurmak mümkün değildir. Çünkü artık tarafların elinde ilam niteliğinde kesin bir belge bulunmaktadır. Bu sebeple de anlaşma halinde aynı konuda yeniden dava açılabilmesi tehdidi ortadan kalkmış olmaktadır.
Arabuluculuk, tarafların üzerinde serbestçe karar verebilecekleri konularda mümkündür. Kamu düzenini ilgilendiren konularda arabulucuya başvurulamaz. Örneğin ceza davasına konu olabilecek uyuşmazlıklarda, müşterek çocuklar hakkındaki velayet gibi konularda arabulucuya başvurulamaz. Bunlar dışındaki alacak davalarında, ticari uyuşmazlıklarda arabuluculuğa başvurmak mümkündür. Trafik kazalarından kaynaklanan tazminat davalarında arabuluculuğa başvurmak gibi bir zorunluluk olmasa da taraflar isterlerse bu yola başvurabilirler.
Arabulucuya Başvurduğum İçin Dava Açamaz Mıyım?
Kişinin arabulucuya başvurması dava açmaktan vazgeçtiği anlamına gelmemektedir. Taraflar arabulucuya başvurmak, bu süreçten vazgeçmek, sonuçlandırmak veya sonuçlandırmamak konularında tamamen serbesttirler. Tarafların ortak iradeleriyle başlayan arabuluculuk süreci, taraflardan birinin çekildiğini bildirmesiyle sona ermektedir. Yani her an süreci sona erdirip mahkemeye başvurmak serbesttir.
Sağlık Hukuku Uyuşmazlıklarında Arabulucuya Başvurabilir Miyim?
Sağlık Hukuku uyuşmazlıklarında da arabuluculuk mümkündür. Bunların başında tıbbi hatalardan kaynaklanan uyuşmazlıklar yer almaktadır. Sağlık personelinin çalıştığı işverenlerle yaşadığı uyuşmazlıklar da bulunmaktadır. Sağlık Hukuku alanında arabuluculuk, hastanın gizli bilgilerinin açıklanmaması açısından çok önemlidir. Çünkü arabuluculukta ortaya konan deliller gizli kalmakta ve mahkemede ileri sürülememektedir. Yargılamaların aleni olması sebebiyle gizliliği sağlamak mahkemeler açısından daha zordur. Ayrıca arabuluculuk yolu ile hem hasta hem de doktor dava masraflarından kurtulmaktadır. Arabulucunun ise buradaki en önemli rolü tarafları bir araya getirmek ve aralarında iletişimi sağlamaktır. Bu sistemde tamamen gönüllülük esastır. Tarafların anlaşmazlık sağlanamazsa mahkemelere başvurmak mümkündür. Arabulucuya başvurmak dava açmaktan vazgeçildiği anlamına gelmemektedir.
Sistemin gönüllü olmasından kaynaklı olarak taraflar istediği zaman süreci sonlandırabilmektedirler. Hatta arabulucunun değiştirilmesini dahi talep edebilmektedirler. Arabulucu, taraflara herhangi bir yaptırım uygulamamaktadır. Güllü & Şentürk Hukuk Bürosu uzman avukatları da bu süreçte vekilliğinizi üstlenerek, menfaatlerinize en uygun olan anlaşma biçimine sizinle birlikte karar vermektedir.